Jeśli posiadasz konto na portalu - zaloguj się, jeśli go nie posiadasz zarejestruj się.
Wróbel domowy (Passer domesticus)
Systematyka
Rząd: wróblowe (Passeriformes)
Podrząd: śpiewające (Oscines)
Rodzina: wikłaczowate (Ploceidae)
Rodzaj: wróbel (Passer)
Gatunek: Wróbel. Wróbel domowy (Passer domesticus)
Charakterystyka/ morfologia
Ptak o krępej sylwetce, z dużą głową i silnym dziobem. Samiec w upierzeniu godowym ma szary wierzch ciała, brązowy tył głowy i czarny krawat na podgardlu, szary wierzch głowy, policzki i spód ciała. Na skrzydle wyraźny biały prążek. Podczas lotu wiosłującego częstotliwość uderzeń skrzydeł dochodzi do 13 na sekundę. Samica szarobrązowa z płową brwią i ciemniejszym paskiem przez oko. Młode podobne są do samicy i dopiero na jesieni upierzenie samczyków zaczyna przypominać upierzenie ojca. Długość ciała: 14-15 cm, rozpiętość skrzydeł 20-22 cm, a waga do 30 g.
Biotop/ preferencje pokarmowe
Wróbel zamieszkuje najbliższe sąsiedztwo zabudowań ludzkich i ich najbliższe otoczenie, unika lasów. Pierwotnie zasiedlał Europę, Azję bez północy i południowego wschodu oraz północną Afrykę. Obecnie wraz z człowiekiem trafił do Australii, Nowej Zelandii, północnej i częściowo południowej Ameryki. Jest gatunkiem osiadłym. W Polsce to bardzo liczny ptak lęgowy na terenie całego kraju. Wróbel jest typowym ziarnojadem, odżywia się nasionami o czym świadczy budowa jego dzioba, ale wiosną poluje również na owady i karmi nimi swoje młode. Nie gardzi również odpadkami, które znajduje przy ludzkich osiedlach. Występując w dużych stadach, może powodować szkody w uprawach zbóż i często powiadamiają się wzajemnie głośnym ćwierkaniem o miejscu dobrego żerowania, a przystępują do uczty dopiero kiedy zbierze się ich cała gromadka mając na względzie własne bezpieczeństwo.
Rozwój osobniczy
Samce odprawiają gody przez cały sezon lęgowy (podskakują z głośnym ćwierkaniem, napuszonymi piórami, opuszczonymi skrzydłami i zadartym ogonem). W roku mają miejsce 2-4 lęgi, w okresie od kwietnia do sierpnia. Gniazdo zbudowane z traw, słomy, pierza, szmat, papieru itp. Ma kształt kuli z bocznym wejściem i umiejscowione jest w szczelinach budynków, pod dachami, w pnączach dzikiego wina na ścianach budynków, w dziuplach i budkach lęgowych, niekiedy na drzewach i w gniazdach bocianich. Jaj jest zwykle 5, ich kolor jest bardzo zmiennym kolorze. Wysiaduje je samica przez ok. 2 tyg. Młode pozostają w gnieździe przez ok. 17 dniach.
Status gatunku
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. W Europie populacja wróbli zmniejsza się. W XX w. spadła niemal dwukrotnie i gatunek jest tam uznawany za zagrożony. Prawdopodobne, że taki spadek liczebności ma miejsce również w Polsce, ale wobec braku wyników długookresowych badań naukowych trudno to jednoznacznie stwierdzić. Nie wiadomo, co dokładnie jest przyczyną zmniejszania liczebności; najprawdopodobniej wchodzi w grę splot kilku czynników, wśród których wymienia się: nieprzystosowanie do chłodnego i wilgotnego klimatu Europy północnej (duża śmiertelność w czasie zim oraz deszczowego i chłodnego lata), spadek ilości owadów wskutek skażenia chemicznego gleby i większej intensywności zabiegów rolniczych i ogrodniczych, spadek ilości łatwo dostępnego dla ptaków owsa w wyniku rewolucji motoryzacyjnej i zniknięcia z ulic pojazdów zaprzęgowych, z reguły zaopatrzonych w karmę dla konia, spadek ilości łatwo dostępnego dla wróbli ziarna jęczmienia oraz pośladu i otrąb pszennych związane ze znacznym zmniejszeniem przydomowej hodowli drobiu, głównie kur w małych, tradycyjnych kurnikach na rzecz hodowli wielkoskalowej, drapieżnictwo (sroki, wrony, koty domowe, krogulce, puszczyki), epidemie chorób i pasożytów, konkurencja innych ptaków (np. gołębi) o pokarm, coraz mniej miejsc lęgowych (renowacje budynków, ocieplanie elewacji itp.), ogólny wzrost higieny - człowiek szczelnie opakowuje swoje śmieci i ptaki mają trudniejszy do jedzenia.
Przygotowała : Wanda Kula
pasjonatów i miłośników o różnorodnym doświadczeniu i osiągnięciach.